Jeśli ktokolwiek z nas myśli, że pismo to wytwór współczesności, to jest w błędzie. Jeśli ktoś myśli, że do pisania od razu zaczęto używać znanych nam dzisiaj liter, to także jest w błędzie. Przybliżymy Wam pokrótce historię prawdopodobnie najstarszej na świecie odmiany pisma, odmiany, która dała początek być może całemu językowi pisanemu. Chodzi oczywiście o pismo klinowe.

Jak podają liczne źródła, pismo klinowe wzięło swój początek około 3500 lat p.n.e. Jego wymyślenie przypisuje się Sumerom, choć od kilku lat domniemanie to jest kością niezgody pomiędzy różnymi grupami badaczy pisma klinowego. Otóż spierają się między sobą o to, że skoro ślady pisma klinowego odnaleziono także na ternach dzisiejszego Iranu, Afganistanu czy Syrii, to niekoniecznie prawdą jest, że to właśnie Sumerowie są autorami tej rewolucyjnej metody zapisu. Zapewne wyjaśnienie tej kwestii zajmie im jeszcze sporo lat.

Na czym polegało pismo klinowe, w jaki sposób pisano i jakich znaków używano? To chyba najciekawsze kwestie, które postaramy się Wam przybliżyć. Co najważniejsze, pismo klinowe jest to pismo w pełni symboliczne. Nie używano żadnych liter, nie powstawały dzięki nim żadne wyrazy. Na glinianych tabliczkach, za pomocą trzciny odciskano symbole, które miały swoje znaczenie podstawowe oraz poboczne. Najstarsze odnalezione formy potwierdzają jednak, że u swych początków pismo klinowe było jedynie ciągiem odciskanych kropeczek, które miały symbolizować na przykład zwierzęta. Już na samym początku wymyślono jak podpisywać tabliczki. Robiono to przy pomocy odciskania pieczęci. Z samego początku, pismo klinowe miało charakter pisma piktograficznego – a więc jak już wspomnieliśmy wcześniej – obrazkowego. Z biegiem lat, właściwie stuleci, powstawały kolejne wyrazy oraz sylaby i to właśnie dzięki nim około 2000 lat p.n.e. Wtedy też pismo to posiadało w swoim kodzie około 2000 znaków. Użytkownicy stwierdzili jednak, że to stanowczo za dużo i postanowili ograniczyć „alfabet” do około 500. Aby do tego doszło, sylaby, piktogramy zastępowano stopniowo ciągiem kresek w różnych układach.

DO pisania, jak już wcześniej wspomnieliśmy, używano glinianych tabliczek oraz trzciny. W tabliczkach, przy użyciu trzciny odciskano znaki. Rzadziej do pisania używano granitu, kamienia czy kości słoniowej. Z samego początku pisano od prawej do lewej strony jednak później uległo to zmianie. Niektórzy naukowcy, przyczyn zmiany dopatrują się w tym, że kiedy pisano w glinie, ścierano zapisane znaki. Teoria ta wydaje się jednak bardzo mało prawdopodobna.

Warto też dodać, że za prekursora badań pisma klinowego uznaje się Georga Friedricha Grotefenda, który to w 1802 roku jako pierwszy dokonał odczytu i przedstawił pewne konkluzje dotyczące pisma klinowego właśnie.

Dzisiaj pismo klinowe jest inspiracją do prowadzenia badań dla wielu naukowców. Wciąż nie do końca odczytane, wciąż nie do końca rozszyfrowane, wciąż ziejące wielką tajemnicą. Zapewne jego całki te odczytania nie zmieni biegu historii, ale prawdopodobnie dostarczy nam wielu ciekawych faktów, które jeszcze lepiej pozwolą sobie nam wyobrazić czasy sprzed kilkudziesięciu tysięcy lat.