Strona główna Średniowiecze Czym jest scholastyka?

Czym jest scholastyka?

0
Czym jest scholastyka?

Z pewnością termin „scholastyka” dla wielu z was jest nieznany. Może ktoś coś o nim słyszał, ale dokładnie nie wie, o co w tym wszystkim chodzi. Przychodzimy z pomocą i postaramy się wam przybliżyć jego znaczenie. Na pewno artykuł ten zaciekawi wszystkie osoby, które interesują się historią mającą też powiązania z religią. Te wszystkie rzeczy bowiem się przy tym terminie łączą i mają ze sobą naprawdę bardzo dużo wspólnego.

Od razu trzeba zaznaczyć, że scholastyka to pojęcie wieloznaczne i odnosi się do kilku elementów. Po pierwsze tym terminem określano naukę, która była edukowana na średniowiecznych uniwersytetach. Uczenie polegało przede wszystkim na lekturze i omawianiu tekstów osób uznanych za autorytety (jak na przykład pisma chrześcijańskie – Pismo Święte). Trzeba od razu wspomnieć o metodzie scholastycznej, która zakładała rozważanie argumentów za konkretną tezą, oraz takich, które mogłyby ją obalić. Wskutek tego scholastyka była postrzegana jako uzasadnienie praw wiary. W późniejszym okresie scholastyka miała jeszcze inne znaczenia. Warto zaznaczyć, że oznaczała też nurty teologiczne i filozoficzne, które były wówczas rozpatrywane.

Trzeba dodać, że w okresie renesansu scholastyka miała już negatywne znaczenie (pojmowano ją jako zajmowanie się mało ważnymi problemami ludzkości). Twórcy tej epoki kolokwialnie pisząc nie zostawiali na scholastyce suchej nitki. Pojęcie, które w średniowieczu było bardzo pozytywne w tamtym okresie znacząco straciło na swojej wartości. Filozofowie renesansu uważali, że scholastyka zakłada dumanie nad mało istotnymi zagadnieniami. Negatywna ocena tego pojęcia towarzyszy nam po dzień dzisiejszy. Warto wiedzieć, że czasami scholastyka jest równoznaczna z terminem „zdegenerowanej filozofii”. Przyczyniła się do tego oczywiście nadmierna ilość abstrakcyjnych dociekań na często mocno absurdalne tematy, co doprowadziło do utraty znaczenia.

Z pewnością warto wiedzieć o najważniejszych filozofach scholastycznych. Do grupy wczesno-scholastycznej zaliczają się choćby Johann Roscelin, Gilbert de la Porre, Piotr Abelard, Piotr Lombard, Robert Grosseteste, Anzelm z Canterbury, Hugon od św. Wiktora czy Henryk z Gandawy. Twórcy ci działali w XII wieku. Klasyczny okres rozwoju scholastyki przypada na XIII wiek. Wtedy działali Piotr Auriol, Aleksander z Hales, Witelon, Święty Bonawentura, Jan Duns Szkot, Albert Wielki, Tomasz z Akwinu czy Rober Bacon.

W grupie późnej scholastyki średniowiecznej datowanej na XIV i XV wiek tworzyli tacy filozofowie jak Rajmund Llull, Marsyliusz z Padwy, Jan Gerson, Jan Buridan, William Ockham oraz Mikołaj z Autrecourt. W filozofii scholastycznej czasów odrodzenia i kontrreformacji działali Luis de Molina oraz Franciszek Suarez. Tymczasem w XIX oraz XX wieku mieliśmy do czynienia z neoscholastyką. Wtedy to mogliśmy przeczytać dzieła takich twórców jak Jacek Woroniecki, Mieczysław Krąpiec, Jacques Maritain, Józef Maria Bocheński, Stefan Swieżawski oraz Emmanuel Mounier. Jeśli chodzi o polskich scholastyków, to warto także wymienić Mateusza z Krakowa.